6/1/10

Κλωνοποίηση: Η γέννηση του μέλλοντος

Της Αλεξίας Παυλιδάκη

Σε παλιότερες ταινίες φαντασίας υπήρχε η ιδέα της κλωνοποίησης, κάτι το οποίο θεωρούνταν αδιανόητο ακόμα για τον ανθρώπινο νου. Όμως στα τέλη του 20ου αιώνα, η κλωνοποίηση όχι μόνο έχει επιτευχθεί, αλλά κάποιοι είναι σίγουροι πως θα μπορέσει να σώσει πολλές ανθρώπινες ζωές.
Οι περισσότεροι όμως από εμάς δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς είναι. Καταρχάς η κλωνοποίηση υφίσταται και στην φύση. Αξιοσημείωτο παράδειγμα αποτελούν βακτήρια, φυτά και κάποια έντομα τα οποία αναπαράγονται μέσω κλωνοποίησης του εαυτού τους.
Στην Βιολογία κλωνοποίηση είναι η αντιγραφή του DNA είτε αποσπασματικά (αποσπασματική κλωνοποίηση), είτε κυτταρικά (κυτταρική κλωνοποίηση), είτε κλωνοποίηση ολόκληρων οργανισμών. Η μοριακή κλωνοποίηση είναι η αντιγραφή και δημιουργία της αλληλουχίας του DNA. Αυτή έχει σκοπό από την γενετική ταυτοποίηση έως την παραγωγή πρωτεϊνών .
Επιπρόσθετα, τα τελευταία χρόνια ο άνθρωπος έχει καταφέρει να δημιουργήσει ζώα γενετικώς πανομοιότυπα. Σύμφωνα με την SCNT (somatic cell nuclear transfer) υπάρχει η δυνατότητα μεταφοράς γενετικού υλικού από έναν ενήλικο δότη σ' ένα ωάριο το οποίο δεν περιέχει καθόλου DNA. Αν το ζυγωτό αρχίσει να κατανέμεται κανονικά μεταφέρεται στην μήτρα της αντικαθιστάμενης μητέρας. Βέβαια κάποιοι κλώνοι δεν είναι ακριβώς πανομοιότυποι, αφού τα σωματικά κύτταρα μπορεί να περιέχουν παραλλαγή στα νουκλεοτίδια τοθ DNA. Επιπλέον, τα μιτοχόνδρια που βρίσκονται εξαρχής στο ωάριο και περιέχουν γενετικό υλικό κατά την διάρκεια του SCNT δεν αλλάζουν στο DNA του δότη. Έτσι, τα νουκλεοτίδια στο πλήρες σύνολο των χρωμοσωμάτων δεν είναι το ίδιο με τα νουκλεοτίδια του δότη. Γι' αυτό τον λόγο παρατηρείται μεγάλη θνησιμότητα στο πρώιμο στάδιο.

Από την θεωρία στην πράξη.

Το πρώτο θηλαστικό που κατάφερε να κλωνοποιηθεί με επιτυχία ήταν η Dolly (πρόβατο). Η Dolly γεννήθηκε στις 05/07/1996 αλλά απεβίωσε στις 14/02/2003 λόγω ενός προβλήματος στην γενετική της δομή.
Η ανθρώπινη κλωνοποίηση όμως παραμένει ακόμα ένα από τα μεγάλα ταμπού μέσα και έξω από τους επιστημονικούς κύκλους. Η ανθρώπινη κλωνοποίηση ορίζεται ως η γενετικά πανομοιότυπη αντιγραφή υπάρχοντος ή προϋπάρχοντος ανθρώπου και υπάρχουν τρία είδη. Το πρώτο είναι η θεραπευτική κλωνοποίηση δηλαδή η δημιουργία κλώνου ενός κυττάρου για θεραπευτική χρήση ή για ερευνητικούς σκοπούς. Το δεύτερο είναι η αναπαραγωγική κλωνοποίηση μέσω της οποίας μπορεί να δημιουργηθεί ένας ολοκληρωμένος ανθρώπινος κλώνος. Το τρίτο και πιο «διχασμένο» είδος κλωνοποίησης είναι η αντικαταστατική κλωνοποίηση και η οποία βρίσκεται ακόμα σε πολύ θεωρητικό στάδιο. Η αντικαταστατική κλωνοποίηση είναι ένας συνδυασμός των άνωθεν ειδών δηλαδή ένα σώμα μπορεί να αντικατασταθεί μέσα στα εργαστήρια και μέσω μεταφοράς εγκεφάλου να ξαναγεννηθεί ένας άνθρωπος ο οποίος είχε πρόβλημα με το παλιό του σώμα.(καταστροφή, σοβαρή ασθένεια).
Τον Νοέμβριο του 1998 από την ACT (American cell technologies) δημιουργήθηκε τα πρώτο κλωνοποιημένο ανθρώπινο υβρίδιο το οποίο καταστράφηκε μετά από 12 μέρες γιατί σύμφωνα με τους επιστήμονες, πριν τις 14 ημέρες το ωάριο δεν μπορεί θεωρηθεί έμβρυο.
Τον Ιανουάριο του 2008 στην California, ανακοινώθηκε ότι τα αδέλφια Wood και Andrew French κατάφεραν να δημιουργήσουν τα 5 πρώτα ώριμα έμβρυα χρησιμοποιώντας DNA από τον επιθηλιακό ιστό ενός ενήλικου δότη.
Από την άλλη, δεν είναι λίγοι αυτοί που προβάλουν αρκετούς ηθικούς ενδοιασμούς. Οι περισσότεροι αναφέρονται στην πιθανότητα «θερισμού» των οργάνων των κλώνων, την ανατροφή των οργάνων ξεχωριστά από τον οργανισμό καθιστώντας τους κλώνους τρωτούς και ευάλωτους υποχείριο στα χέρια ατόμων με εξουσία. Βέβαια, το πιο "τρελό" σενάριο είναι η πιθανότητα εγκατάστασης ζώων με παρόμοιο γενετικό κώδικα στο σώμα ανθρώπων-κλώνων.
Για να προστατευτεί το ανθρώπινο γένος η AAAS (American Assosiation Advancing of Science) και άλλοι επιστημονικοί οργανισμοί έχουν δηλώσει πως η αναπαραγωγική κλωνοποίηση θα σταματήσει μέχρι να ληφθούν μέτρα για την ασφάλεια όχι μόνο των ανθρώπων αλλά και των κλώνων.

Συνοψίζοντας, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως η κλωνοποίηση είναι ένα λεπτό θέμα το οποίο πρέπει όλοι και κυρίως οι μεγάλες δυνάμεις να το χειριστούν με προσοχή και ευαισθησία γιατί τίθενται μια σειρά από ερωτήματα ηθικά, νομικά, ιατρικά.

Δεν υπάρχουν σχόλια: