29/11/09

Περί ονείρων...

της Σοφίας Παπασταθοπούλου


Όνειρο είναι η βίωση μίας σειράς εικόνων, ήχων, ιδεών, συναισθημάτων και άλλων αισθήσεων κατά την διάρκεια του ύπνου. Τα όνειρα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: α) το συνειδητό και β) το ασυνείδητο.
Το συνειδητό όνειρο είναι κάθε όνειρο κατά το οποίο το άτομο συνειδητοποιεί ότι ονειρεύεται και μπορεί να ελέγχει το ονειρικό του περιβάλλον και κάνει πράγματα που δεν θα μπορούσε να κάνει στην πραγματικότητα. Το ονειρικό περιβάλλον του συνειδητού ονείρου είναι πιο ρεαλιστικό σε σχέση με αυτό του ασυνείδητου. Το ασυνείδητο όνειρο είναι κάθε όνειρο το οποίο μας φέρνει αντιμέτωπους με καταστάσεις, φόβους, πρόσωπα, επιθυμίες που συναντάμε στην καθημερινότητα μας.

Η έρευνα των μελετητών στα όνειρα και στην διαδικασία του ύπνου στηρίζεται στην πολυυπνογραφία, μια μέθοδο συγκεκριμένων ηλεκτροφυσιολογικών παραμέτρων κατά την διάρκεια του ύπνου, με την τεχνική του ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος. Ο ύπνος έτσι διακρίνεται σε δύο στάδια ανάλογα με το αν υπάρχουν ταχείες οφθαλμικές κινήσεις (Rapid Eye Movement, REM) ή όχι (NREM). Σε ένα ηλεκτροεγκεφαλογράφημα οι επιστήμονες τοποθετούν ηλεκτρόδια στο κρανίο ενός ανθρώπου και καταγράφουν τις διαφορές δυναμικού που δημιουργούνται από τις ηλεκτρικές λειτουργίες των νευρικών κυττάρων. Τα κύματα που καταγράφονται τα έχουν διαχωρίσει σε 4 κατηγορίες:

1. Κύματα Δ-συχνότητα (0-4 HZ) τα οποία καταγράφονται κατά την διάρκεια του βαθύ ύπνου.

2. Κύματα Θ-συχνότητα (4-7 HZ ) τα οποία καταγράφονται κατά την διάρκεια ελαφρύ ύπνου

3. Κύματα Α- συχνότητα (8-13 ΗΖ) τα οποία καταγράφονται κατά την διάρκεια επαγρύπνησης ή REM (Rapid Eye Movement) ύπνου.

4. Κύματα Β-συχνότητα(13-40 ΗΖ) τα οποία καταγράφονται σε καταστάσεις άγχους
Η πρώτη φάση είναι μια φάση μικρής διάρκειας και ελαφρύ ύπνου όπου και ο παραμικρός θόρυβος μπορεί να μας ξυπνήσει. Η δεύτερη φάση χαρακτηρίζεται από μικρή πτώση της θερμοκρασίας του σώματος. Η τρίτη φάση χαρακτηρίζεται ως η αρχή του βαθύ ύπνου και των κυμάτων Δ. Η τέταρτη φάση χαρακτηρίζεται ολοκληρωτικά από βαθύ ύπνο και κύματα Δ. Η Πέμπτη και τελευταία φάση είναι η REM, κατά την οποία ο άνθρωπος ονειρεύεται.

Επίσης οι υποθέσεις των ονείρων έχουν κατηγοριοποιηθεί σε ψυχολογικές ερμηνείες και φυσιολογικές ερμηνείες. Στις ψυχολογικές ερμηνείες κύριοι εκπρόσωποι είναι οι Sigmund Freud και Carl Jung, οι οποίοι παραθέτουν την άποψη ότι τα όνειρα είναι η έκφραση του υποσυνείδητου που μας φέρνει στον ύπνο μας αντιμέτωπους με ότι συναντούσαμε στην καθημερινότητα. Το όνειρο είναι μια διαδικασία ψυχολογικής αυτό θεραπείας του εγκεφάλου μας. Στις φυσιολογικές ερμηνείες κύριοι εκπρόσωποι είναι οι ερευνητές όπως ο Aserinsky (ανακάλυψη της φάσης REM) Hobson,McCarley, Solms και Zhang. Υποστηρίζουν ότι ο εγκέφαλος δημιουργεί κάποιες μικρές «ταινίες» που ονομάζουμε όνειρα είτε για να επεξεργαστεί τις πληροφορίες καλύτερα είτε διότι αντιλαμβάνεται την παράλυση του σώματος σε εκείνη την φάση και μετατρέπει τα σήματα σε εικονική κίνηση.
 
Μπορεί να σας φαίνονται όλα αυτά πολύ επιστημονικά, αλλά σκεφτείτε ότι τίποτε δεν μπορεί να μας εμποδίσει από το να ονειρευόμαστε. Όσο μπορούμε να κοιμόμαστε τόσο θα βλέπουμε όνειρα. Και μάλλον μας αρέσει να βλέπουμε όνειρα. Για αυτό και στη γλώσσα μας η λέξη "όνειρο" έχει θετική σημασία, όταν χρησιμοποιείται κατά τρόπο μεταφορικό π.χ. "Πώς περάσατε; Όνειρο". Βέβαια, μερικές φορές βλέπουμε και εφιάλτες. Αλλά αυτό θα μας απασχολήσει σε μία άλλη δημοσίευση!

Δεν υπάρχουν σχόλια: